La Hiến – Vị Tướng Thay Quan Vũ Giữ Vững Kinh Châu Và Cuộc Chiến 2.000 Đánh 40.000 Quân Ngô.

 La Hiến – Vị Tướng Thay Quan Vũ Giữ Vững Kinh Châu Và Cuộc Chiến 2.000 Đánh 40.000 Quân Ngô.

    

Hơn hai ngàn năm trước, mảnh đất Kinh Châu – miền đất phì nhiêu và chiến lược bậc nhất phía nam Trung Nguyên – đã chứng kiến vô số trận chiến đẫm máu. Nơi đây từng thuộc quyền kiểm soát của Quan Vũ – vị võ thánh oai hùng bậc nhất thời Tam Quốc. Ông ngẩng cao đầu trước Tào Tháo, bình định quân Ngô, giữ vững biên cương. Nhưng rồi một ngày, Quan Vũ bị vây khốn bởi liên minh Ngô – Ngụy, thất bại và mất Kinh Châu.

Kể từ khoảnh khắc ấy, bao công lao của Lưu Bị như đổ sông đổ bể. Thục Hán từ thế kiềng ba chân vững vàng bỗng chốc mất điểm tựa, bị dồn vào thế yếu không thể cứu vãn. Hình bóng Quan Vũ sụp đổ cũng đồng nghĩa niềm tin vào việc khôi phục Hán thất dần phai mờ.

Nhưng giữa bối cảnh hỗn loạn đó, một người đã đứng lên, không phô trương như Quan Vũ, không nổi danh như Gia Cát Lượng, cũng chẳng sấm vang chớp giật như Triệu Vân. Ông là La Hiến – một vị tướng ít được sử sách nhắc đến, nhưng lại chính là “người giữ lửa” cuối cùng của Kinh Châu, kẻ đã thay Quan Vũ ngăn quân Ngô chỉ với 2.000 quân.

Câu chuyện về La Hiến là một khúc ca bi tráng về lòng trung trinh và trí dũng. Nó cũng là minh chứng cho câu nói: “Không phải rồng hổ lớn tiếng mới làm nên đại sự, mà chính sự âm thầm kiên gan mới giữ được non sông.”

Hãy cùng ngược dòng lịch sử, bước qua cánh cửa phủ bụi của triều Thục Hán, để gặp La Hiến – vị tướng cuối cùng can trường, bị thời gian lãng quên nhưng tinh thần của ông còn mãi với đất trời Kinh Châu.


XUẤT THÂN VÀ KHÍ CHẤT CỦA LA HIẾN.

La Hiến sinh ra tại Tương Dương – một vùng đất nổi danh văn hiến, giao điểm giữa các thế lực lớn bấy giờ. Tương Dương không chỉ là nơi phát tích của những bậc quân sư, văn thần mà còn là chốn nuôi dưỡng những vị võ tướng oai hùng. Và La Hiến, ngay từ thuở thiếu niên, đã được kỳ vọng là ngôi sao sáng giữa thời loạn.

Chàng thiếu niên họ La không chọn sống an phận. Mặc cho cảnh chiến loạn liên miên, La Hiến vẫn một lòng đèn sách. Người dân quanh vùng thường kể: “La Hiến năm 12 tuổi đã thuộc lòng Kinh Thi, Lễ Ký, cầm thương múa kiếm tựa rồng vờn mây, nét chữ như rồng bay phượng múa.”

Chẳng lạ khi trưởng thành, ông được tuyển chọn vào Thái Học, kết giao với nhiều bậc túc nho, đồng thời không buông lơi võ công. Trong con người ấy là sự dung hòa hiếm có: Văn thao võ lược, trầm tĩnh nhưng cương cường, ít lời nhưng quyết đoán.

Dân gian vẫn truyền lại câu ví von: “Quan Vũ là rồng giữa trời, La Hiến là sói trong rừng. Rồng đòi mưa to gió lớn, sói thì ẩn mình đợi thời cơ.”

Điều kỳ lạ hơn, La Hiến không mưu cầu vinh hoa chốn quan trường. Khi còn trẻ, ông từng có cơ hội làm quan cao, nhưng vì không thuận với phe phái trong triều nên bị giáng chức, đẩy ra ngoài biên cương. Vậy mà chính sự lưu đày ấy đã rèn giũa nên một vị tướng thép – người mà khi thời cuộc gọi tên, ông sẵn sàng xông pha giữ thành, đẩy lùi 40.000 quân Ngô chỉ bằng binh lực ít ỏi của mình.



THỜI LOẠN CUỐI THỤC HÁN VÀ CÁI BÓNG KHỔNG LỒ CỦA QUAN VŨ.

Nếu nhắc đến thời hoàng kim của Thục Hán, người ta sẽ nghĩ ngay đến ba trụ cột: Lưu Bị – người gầy dựng cơ đồ; Gia Cát Lượng – bậc thầy mưu lược; và Quan Vũ – biểu tượng võ dũng bất khuất. Quan Vũ không chỉ là cánh tay phải đắc lực mà còn là tấm bia vững chãi chắn ngang dòng chảy dòm ngó của quân Ngô – quân Ngụy.

Sự tồn tại của Quan Vũ giống như con đê kiên cố ngăn dòng lũ dữ. Ông trấn giữ Kinh Châu, uy danh lẫy lừng. Chỉ cần nghe tên Quan Vũ, quân địch đã chùn bước. Bao nhiêu năm, Kinh Châu bình yên nhờ một tay ông nắm giữ.

Nhưng thế gian vốn vô thường. Sai lầm, chủ quan, sự rạn nứt trong bang giao giữa Thục và Ngô đã mở ra cơ hội cho Tôn Quyền bắt tay Tào Tháo đánh úp Quan Vũ. Chỉ trong một mùa chiến sự, vị võ thánh ngã xuống, Kinh Châu đổi chủ.

Sau khi Quan Vũ tử trận, Thục Hán như con thú bị thương, mất đi móng vuốt sắt thép để chống chọi với kẻ thù. Lưu Bị đau đớn phát động chiến dịch Đông Ngô, nhưng rồi cũng phải ôm hận tại trận Di Lăng. Kẻ thì mất thành, người thì mất mạng, toàn cục Thục Hán rơi vào hỗn loạn và tuyệt vọng.

Giữa lúc rối ren ấy, những ai còn chút mộng công danh đã lánh xa. Kẻ giỏi thì tìm đường sang Ngụy – Ngô; người yếu thì giả câm giả điếc chờ thời. Chỉ có một số ít người như La Hiến vẫn lặng lẽ canh giữ Kinh Châu – mảnh đất đã đẫm máu Quan Vũ, chứng nhân cho danh dự Thục Hán.

La Hiến không được phong hàm lớn, cũng không có quyền lực như Quan Vũ. Nhưng chính lòng trung liệt, tinh thần bất khuất và chiến lược khôn ngoan đã khiến ông trở thành "Quan Vũ thứ hai" trong lòng binh sĩ – một hình bóng thay thế để họ tiếp tục vững lòng chiến đấu.

Khi quân Ngô ồ ạt kéo đến, dân chúng Kinh Châu lũ lượt tháo chạy. Giữa biển người hoảng loạn, La Hiến xuất hiện, chỉ tay ra chiến trường, dõng dạc nói:

“Quan Vũ mất thì sao? Thành này còn ta – La Hiến. Ai muốn sống, theo ta giữ thành. Ai muốn chết, cứ việc bỏ chạy!”



Lời thề ấy vang vọng trên tường thành Kinh Châu, biến nơi tưởng chừng hoang tàn trở thành pháo đài bất khuất. Một lần nữa, quân Ngô phải đối mặt với một bức tường thép khác, chỉ có điều lần này, người chống giữ là La Hiến – vị tướng không cần uy danh, chỉ cần lòng dân tin cậy và binh sĩ một dạ theo chân.



CUỘC CHIẾN KINH CHÂU: 2.000 QUÂN CHẶN 40.000.

Khi tin đồn quân Ngô xuất binh 40.000 người tràn về Kinh Châu lan ra, ai nấy đều sợ hãi. Trong thành, lương thực không nhiều, vũ khí đã cũ, binh lực chẳng quá 2.000 quân ô hợp – đa số là dân binh và lão tướng từng theo Quan Vũ.

Quân Ngô áp sát, hạ trại bên bờ sông. Tiếng trống trận, tiếng hò reo như sấm cuộn. Dưới trướng La Hiến, ánh mắt binh sĩ thấp thoáng sự run sợ. Họ hiểu quá rõ chênh lệch lực lượng này đồng nghĩa với cái chết.

Nhưng La Hiến không run. Ông gọi các tướng lĩnh, chỉ vào bản đồ, bình tĩnh giảng giải:

“Địch đông nhưng chia quân dàn trải. Địa hình núi non quanh thành có thể bẻ gãy sức tiến công. Chỉ cần dụ chúng phân tán, rồi tập kích bất ngờ, ắt làm nản chí bọn chúng.”



Đêm ấy, La Hiến cho quân đào chiến hào, chôn chông, ngụy trang lối mòn. Ban ngày, giả vờ yếu thế, rút quân khỏi các vị trí trống, nhử quân Ngô tiến sâu. Khi địch lọt vào tử địa, pháo hiệu bắn lên, đội cung nỏ đồng loạt bắn như mưa đá, rồi các toán quân mai phục từ sườn núi đổ xuống như sấm chớp.

Quân Ngô nhiều nhưng mất đoàn kết, lương thảo vận chuyển khó khăn, tinh thần dần sa sút. Mỗi lần tấn công bị đánh úp, thiệt hại nặng, tướng Ngô càng giận dữ thì càng mắc mưu La Hiến.

Suốt ba tháng trời, 2.000 quân Kinh Châu trở thành bóng ma rình rập, như gió thoảng mưa bay, lúc ẩn lúc hiện, đánh nhanh rút gọn. Quân Ngô không ăn được thành, binh lính kiệt quệ, bệnh dịch bắt đầu lan trong doanh trại.

Cuối cùng, khi đã mất hơn 10.000 quân mà chẳng thu được gì ngoài thi thể và mùi máu tanh, tướng Ngô buộc phải lui quân, để lại Kinh Châu hoang tàn nhưng kiêu hãnh.

La Hiến đứng trên tường thành, nhìn bóng kẻ địch rút dần, gió Kinh Châu thổi tung áo giáp bạc phếch bụi. Trong lòng ông, lời thề ngày nào với Quan Vũ đã trọn: “Tổ quốc này, mảnh đất này – thà đổ máu, quyết không rơi vào tay giặc dễ dàng.”



NHỮNG CHIẾN THUẬT THIÊN TÀI VÀ TINH THẦN BẤT KHUẤT.

Sau trận giữ thành Kinh Châu vang dội, tên tuổi La Hiến không được lưu truyền rộng rãi như Quan Vũ hay Gia Cát Lượng, nhưng trong lòng những binh sĩ sống sót và người dân địa phương, ông là “lá chắn thép cuối cùng” — người không phép màu nào nâng đỡ, chỉ có trí tuệ và ý chí sắt đá để đối chọi biển người của quân Ngô.

Người đời sau vẫn truyền tai nhau ba nguyên tắc bất di bất dịch đã làm nên chiến công của La Hiến, biến ông thành bậc thầy phòng thủ du kích cuối cùng của Thục Hán.



1. Tận dụng địa hình – Biến núi rừng thành chiến hào.

La Hiến hiểu rõ Kinh Châu hơn bất kỳ vị tướng nào của Ngô. Địa hình ở đây núi đồi trùng điệp, sông hồ đan xen, đường mòn chằng chịt. Với 2.000 quân, ông không dại gì đánh chính diện, mà chia quân thành nhiều toán nhỏ, giấu mình trong rừng, núi, làng xóm.

Khi quân Ngô tấn công, họ gặp phải một mê cung tự nhiên, không biết kẻ địch ở đâu, tiến không xong, lùi không được, lương thảo bị cắt đứt, tinh thần hoảng loạn.

Chính sách “lấy tĩnh chế động, lấy ít chế nhiều” này của La Hiến được hậu thế ca ngợi là nền tảng cho những chiến thuật du kích hiện đại: Lấy địa hình làm đồng minh, biến đêm tối, mưa rừng thành vũ khí.


2. Chiến lược tiêu hao – Đánh nhanh, rút gọn, làm mòn ý chí.

Thay vì giữ thành cố định, La Hiến liên tục thay đổi vị trí. Ban đêm, quân của ông bất ngờ đột kích vào kho lương địch, châm lửa, đánh trống, reo hò khiến doanh trại quân Ngô hỗn loạn.

Ban ngày, ông ra lệnh treo cờ giả, bày trận giả để quân Ngô nghi ngờ, mất phương hướng. Binh lính địch ngày đêm không được ngủ yên, tinh thần sa sút, bệnh dịch lây lan. Chưa cần giao chiến lớn, địch đã chết dần mòn.

Một vị tướng Đông Ngô từng phải thốt lên: “Đánh La Hiến chẳng khác nào đánh với bóng ma, diệt hắn một nơi, hắn xuất hiện nơi khác!”


3. Kỷ luật thép – Tinh thần đồng cam cộng khổ.

Trong thành Kinh Châu, binh sĩ đều biết La Hiến sống không khác gì họ. Ông cùng ăn lương khô, nằm trên chiếu rơm giữa doanh trại, đích thân tuần tra đêm.

Ai nản chí bỏ gác, ông tự tay phạt. Ai bị thương, ông tự mang thuốc đắp. Ông không hứa hẹn phong thưởng lớn, chỉ nói: “Đất này là đất của cha ông các ngươi. Nếu mất, các ngươi sẽ không còn quê mà về.”

Một lời ấy đủ giữ chân người, không ai bỏ chạy. 2.000 quân của ông không chỉ là quân, mà là huynh đệ máu thịt, gắn bó sống chết, sẵn sàng đổ máu đến giọt cuối cùng.



Vì sao lịch sử ít ghi danh La Hiến?

Người ta vẫn nói, chiến công của La Hiến có lẽ chưa đủ làm xoay chuyển vận mệnh Thục Hán, nhưng lại quá lớn để bị lãng quên. Thế nhưng sử sách Tam Quốc lại dành ít dòng nhắc đến ông. Lý do là bởi sau khi Thục Hán diệt vong, quyền lực thuộc về Tấn, và nhà Tấn không muốn tô vẽ công lao cho những tàn dư của Thục Hán.

Một phần khác, La Hiến không phải bậc quân thần toan tính chính trị. Ông giữ đất vì dân, chiến đấu vì nghĩa, rồi khi thời thế không còn chỗ cho “người lính cũ”, ông lặng lẽ gác kiếm.

Nhưng trong lòng người Kinh Châu, La Hiến sống mãi như Quan Vũ, chỉ khác ông là Quan Vũ thầm lặng — không đòi thờ cúng, chỉ cần được nhớ đến như người đã bảo vệ mảnh đất quê hương trong những ngày đen tối nhất.



SAU TRẬN CHIẾN – HẠ MÀN THỤC HÁN VÀ LỰA CHỌN ĐẦU HÀNG TÂY TẤN.

Khi tiếng trống trận cuối cùng của Kinh Châu lắng xuống, La Hiến hiểu rằng trận thắng của ông chỉ là một đốm lửa nhỏ thắp lên trong đêm tối mênh mông của Thục Hán đang hấp hối. Từ thành đô, tin dữ dồn dập đưa về: quân Ngụy tiếp tục bành trướng, Gia Cát Lượng đã mất, người kế vị là Giang Uyển rồi cũng bất lực trước thời cuộc, binh lính kiệt quệ, lương thực cạn dần.

La Hiến nhìn Kinh Châu – bức tường thành đã đẫm máu biết bao anh hùng. Ông hiểu, nếu cứ cố thủ, thành sẽ trở thành mồ chôn tập thể cho dân chúng và binh sĩ trung thành. Sự ngoan cường của ông không thể cản bánh xe lịch sử đang nghiến nát cơ nghiệp Thục Hán.

Những đêm cuối, La Hiến ngồi một mình trước bản đồ, ngón tay khô gầy chạm lên những lối mòn, những đỉnh núi từng che chở quân ông. Bao nhiêu mồ hôi, xương máu đã đổ xuống để giữ mảnh đất này. Nhưng ông biết, đến lúc phải buông gươm để dân được sống.

Không ít tướng sĩ khóc lóc quỳ xin ông đừng đầu hàng. Họ thà chết trên tường thành, chết như Quan Vũ đã từng. Nhưng La Hiến không muốn thêm máu đổ vô nghĩa. Ông nói:

“Ta thua thiên mệnh chứ không thua quân Ngô. Các ngươi còn sống, còn con cháu, đất này rồi sẽ lại hồi sinh. Một mảnh da thịt còn nguyên vẹn, hơn một nấm mồ hoang.”



Vậy là sau đêm trăng máu cuối cùng, La Hiến tự tay mở cửa thành, mang ấn kiếm ra trước quân Tấn – triều đại đã nuốt trọn Thục Hán như định luật khắc nghiệt của cục diện Tam Quốc đã an bài.

Điều khiến người ta nể phục là La Hiến không quỳ, không cúi đầu lạy sống. Ông hiên ngang trước doanh trại Tấn, trao ấn tín, dõng dạc nói:

“Ta vì dân Kinh Châu mà đến đây. Ai giết dân ta, ta giết. Ai giữ được dân ta, ta quy thuận. Từ nay, Kinh Châu không còn máu đổ, chỉ mong các người giữ lời.”



Vị tướng Tấn cầm ấn kiếm, cúi người trước La Hiến – một nghi lễ chưa từng có với một kẻ bại tướng. Ông không bị giam cầm, cũng không bị xử trảm. Ngược lại, triều Tấn phong ông làm Tây Ngạc huyện hầu, trao tước Quán quân tướng quân, giao tiếp binh quyền biên thùy để vỗ yên vùng đất mới sáp nhập.


Năm tháng cuối đời – Một vị tướng gác gươm, giữ lòng son

Những năm sau, La Hiến không về triều hưởng vinh hoa. Ông vẫn ở lại Kinh Châu, chăm lo dân sinh, khai hoang ruộng đồng, mở chợ, dạy võ cho con cháu. Người dân Kinh Châu từng thốt lên:

“Quan Vũ giữ thành bằng máu, La Hiến giữ thành bằng tim.”



Khi mất, ông được truy phong làm An Nam tướng quân, ban thụy hiệu “Liệt”. Không đình miếu, không hương khói linh đình, chỉ có bia đá khắc đôi dòng: “La Hiến – giữ thành mà sống, giữ dân mà mất.”

Sử sách chép vội đôi ba dòng, nhưng trong lòng Kinh Châu, tên ông còn vang như tiếng trống đêm trường, nhắc hậu thế về một người lính không sợ chết, nhưng biết sống đúng lúc để hậu nhân có ngày vẫy cờ trên mảnh đất cha ông.


DI SẢN, ẢNH HƯỞNG VÀ CÁI NHÌN HẬU THẾ.

Lịch sử Tam Quốc có vô số anh hùng kiệt xuất, kẻ mưu lược tung hoành, người võ dũng lẫy lừng. Thế nhưng, những nhân vật như La Hiến – âm thầm đứng giữa hai bờ sinh tử, giữ mảnh đất cuối cùng khi triều đại đã bên bờ sụp đổ – lại dễ bị chìm lấp dưới bóng của Quan Vũ, Triệu Vân hay Gia Cát Lượng.

Nhưng chính vì thế, La Hiến trở thành một hình mẫu rất riêng: hình mẫu của sự kiên trì không phô trương, của lòng trung liệt vượt lên mọi biến động triều đại, của trí tuệ phòng thủ du kích mà nhiều nhà quân sự hiện đại phải cúi đầu học hỏi.


1. Ảnh hưởng đến binh pháp và nghệ thuật phòng thủ

Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, chiến thuật của La Hiến – lấy địa hình làm lợi thế, chia nhỏ binh lực thành nhiều toán cơ động, đánh tiêu hao – đã trở thành “hạt mầm” cho nghệ thuật du kích phương Đông về sau.

Cách La Hiến biến rừng núi thành đồng minh, ban đêm tập kích, ban ngày nhử địch vào bẫy, cắt đường tiếp tế… được ghi chép rải rác trong các bộ binh thư như Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa và Binh Pháp Thái Bạch thời hậu Tấn. Dù không được hệ thống hóa thành một bộ binh pháp riêng như Tôn Tử, nhưng những mảnh rời chiến lược ấy đã lan truyền qua các thế hệ võ tướng miền Nam Trung Quốc.

Các học giả quân sự đời Tống, Minh, thậm chí đến thời Cách mạng Trung Hoa hiện đại vẫn nhắc đến nguyên lý: “Ít thắng nhiều, yếu chống mạnh, thắng nhờ địa hình và dân tâm” – điều mà La Hiến đã làm sống động ở Kinh Châu.


2. Hình tượng văn hóa – Hậu duệ ngầm của Quan Vũ

Với người dân Kinh Châu, La Hiến không chỉ là một danh tướng. Ông là Quan Vũ sống tiếp. Họ truyền tai nhau câu chuyện: “Khi Quan Vũ gục ngã, hồn ông gửi thân vào La Hiến, để bảo vệ vùng đất máu lửa thêm một mùa mưa gió nữa.”

Nhiều đền thờ Quan Vũ tại Kinh Châu vẫn khắc tượng La Hiến nhỏ bên cạnh – như một vệ thần, một bóng lặng đứng sau vị Võ Thánh. Người già kể cho cháu chắt nghe: “Giữ đất có Quan Vũ, giữ lòng có La Hiến.”


3. Lời nhắc nhở cho hậu thế về “đại nghĩa và tiểu nghĩa”

Cuộc đời La Hiến dạy người đời một bài học lớn: Không phải cứ chết trận mới là anh hùng, không phải cứ ôm gươm ngã xuống mới giữ được danh dự.

Ông chọn đầu hàng Tây Tấn – nhìn bề ngoài có thể bị coi là kẻ hàng sống. Nhưng thực chất, đó là một sự hy sinh lớn hơn cả cái chết. Bởi ông hiểu, nếu ngoan cố chiến đấu, chỉ đổi lại máu thịt dân đen và xương khô binh sĩ.

La Hiến đặt đại nghĩa – sinh mạng của cả thành Kinh Châu – lên trên tiểu nghĩa – danh dự cá nhân của một vị tướng. Thứ mà ông để lại cho con cháu không phải là hào quang thắng trận, mà là bài học làm người: Có những lúc, biết buông gươm cũng là một cách giữ đất, giữ dân, giữ mạch sống cho non sông.


Hậu thế có thể lãng quên tên ông, nhưng tinh thần ấy thì bất diệt

Ngày nay, nếu ghé Kinh Châu cổ, du khách sẽ nghe người bản địa thì thầm về vị tướng đã dùng 2.000 quân chặn bước 40.000 quân Ngô, về bức tường thành đêm đêm vẫn được cho là vọng bóng La Hiến tuần tra, giữ hồn thành không bị vong quốc.

Không đình miếu lộng lẫy, không chiếu chỉ phong thần, chỉ có những lời kể truyền miệng, như ngọn đèn mờ nhưng không tắt, sưởi ấm những tâm hồn còn biết cúi đầu trước trung nghĩa và trí dũng của tiền nhân.


BÀI HỌC TỪ MỘT VỊ TƯỚNG BỊ QUÊN LÃNG

La Hiến – cái tên không nhiều người biết, nhưng với đất Kinh Châu, ông là rường cột cuối cùng, là đốm lửa giữ hơi ấm cho giấc mộng Hán thất sắp tàn.

Lịch sử Tam Quốc đã khép lại, Quan Vũ hóa thần thánh, Gia Cát Lượng trở thành biểu tượng trí tuệ bất diệt, Triệu Vân được tung hô như võ tướng hoàn hảo. Còn La Hiến? Ông không cần đền thờ linh đình, không cần văn bia rườm rà. Điều ông để lại chính là tinh thần: Khi giặc đến, dẫu yếu vẫn giữ đất. Khi thế cùng lực kiệt, dẫu phải gập mình cũng vì dân.

Thời nay, khi chúng ta đọc lại chuyện xưa, đôi khi cần dừng lại trước những tên tuổi bị lãng quên như La Hiến để tự hỏi: Trong cuộc sống này, khi đối mặt thử thách, ta chọn oai hùng rồi ngã xuống? Hay kiên cường đến giây cuối cùng, rồi biết lùi một bước để cứu lấy những gì đáng giữ nhất?

La Hiến không phải người thắng cuộc. Nhưng ông thắng lòng người, thắng cả sự lãng quên bằng cách để lại một di sản tinh thần không hề mai một.



Cảm ơn bạn đã cùng tôi đi hết hành trình tìm hiểu về La Hiến – vị tướng kiên cường giữa thời loạn. Nếu bạn thấy câu chuyện này đáng nhớ, hãy ủng hộ kênh bằng cách nhấn Like, Đăng ký kênh, Bật chuông thông báo để không bỏ lỡ những video lịch sử, bài học nhân sinh đầy cảm hứng tiếp theo.

Bạn nghĩ sao về La Hiến? Bạn có biết còn vị tướng nào ít được nhắc đến nhưng oai hùng như ông? Hãy để lại bình luận bên dưới, chúng ta cùng nhau bàn luận!

Xin chào và hẹn gặp lại các bạn ở những câu chuyện lịch sử đầy giá trị!